Tuesday, April 8, 2014

Харилцааны сэтгэл зүй

Харилцааны сэтгэлзүй

Мэсний шарх эдгэрдэг Үгийн шарх эдгэрдэггүй Дулдуйтын Данзанравжаа
Хүмүүсийн харилцаа бол хүмүүсийг холбож байдаг бөгөөд хувь хүн ажил мэргэжлийг ахиулах түлхүүр байдаг.  Бидний ихэнхи нь өдөр бүр хүнтэй харилцдаг ба олон хүн бусадтай харилцахад яриа нийлэхгүй сэтгэл дундуур үлдэх нь бий. Яриа нийлээд сайхан ойлголцох үе ч байдаг. Гэвч бидний ярьсан яриа хэлсэн үг заримдаа ойлгомж үнэмшил муутай болж тааламжгүй үр дагавар авчрах үе гардаг.

Сандрах

Сандрах эмгэг


Айдас

Айдас

Айдас буюу фоби (Phobic disorders, Өвчний олон улсын ангиллаар F 40)
Фоби (эртний грекийн “φόβος” — айдас) – хэвийн нөхцөлд айдас хүргэхээргүй ямар нэгэн зүйлээс хар аяндаа хүчтэй айж түгших эмгэг. Энэ эмгэгийн үед айдасыг үүсгэж байгаа объект тодорхой байдаг. Ямар ч хүн улигт айдсын эмгэгээр өвчлөх боломжтой бөгөөд нийт хүн амын 20% нь ямар нэг төрлийн айдастай байдаг гэсэн судалгаа бий.

Ховс эмчилгээ

Ховс эмчилгээ

Гипноз (hypnos –нойр гэсэн утгатай грек үг) бол эмчилгээниий зорилгоор үгээр ятгаж үүсгэсэн хагас нойр бөгөөд ятгах сэтгэл заслын нэг хэлбэр юм. Гипноз судлалын түүхийг дараах үедүүдэд хуваан авч үздэг.

Хүлцэнгүй зангийн талаарх туршилт

Хүлцэнгүй зангийн талаархи туршилт

Хэвлэх PDF
Эрх мэдэлтэй хэн нэгэн хүн таныг “нэг хүнийг 400 вольтоор цахилгаанаар ухааныг нь баларттал цохиул” гэвэл та үүнийг биелүүлэх үү?
Үүнд ихэнхи хүн үгүй гэж тууштай хариулах биз ээ. Гэсэн ч Yale-ийн Их сургуулийн сэтгэл судлаач Stanley Milgram 1960-аад онд хүлцэнгүй байдалын талаар нилээд хэдэн туршилт хийсэн бөгөөд үүнээс нилээд сонирхолтой үр дүн харагдсан. Эдгээр туршилтууд нь эрх мэдэлтэй болон хүлцэнгүй зангийн нөлөөний талаар баттай бөгөөд дуулиантай мэдээнүүдийг өгсөн юм.

Сэтгэл гутрал

Сэтгэл гутрал

СЭТГЭЛ ГУТРАЛ, ТҮҮНИЙ ЭМЧИЛГЭЭ (Depression, Өвчний Олон Улсын Ангиллаар - F32) Сэтгэл гутрал буюу Депресси (латин “depressio” буюу “дарамт” гэдэг үгнээс гаралтай) – энэ байдал нь сэтгэл санаа хямран гутарч, сэтгэц болон бие махбодын идэвхи бууран, эмгэг хариу урвалууд илэрдэгээр тодорхойлогдоно.
Хүн бүхэн заримдаа сэтгэл санаагаар унах, бухимдах тохиолдол байдаг. Түр зуур үүсч байгаа ийм уйтгар гуниг нь хэвийн хариу урвал бөгөөд удаан хугацаар үргэлжлэлгүй ихэнх тохиолдолд шалтгаан нь байхгүй болоход өөрөө замхран арилдаг. Заримдаа сэтгэл санаагаа өөр зүйлд хандуулахад амархан зүгээр болно. Ийм сэтгэл гутралыг хариу урвалын (реактивная депрессия) сэтгэл гутрал гэнэ.

Сэтгэц засал

Сэтгэл засал эмчилгээ гэдэг нь ерөнхий нэр томъёо бөгөөд сэтгэлзүйн хямрал болон сэтгэцийн эмгэгийг эмчилэх процессыг илэрхийлэхэд хэрэглэдэг нэр томъёо юм. Сэтгэл засал эмчилгээ гэдэг нь оюун ухаан, сэтгэл хөдлөлийн болон сэтгэцийн эмгэгүүд,  сэтгэлзүйн асуудлуудыг эмийн бус аргаар, ярилцлага болон бусад арга техникүүдийг ашиглан хөнгөрүүлэх буюу арилгахад чиглэдэг үйл ажиллагаа юм. Medilexicon гэдэг  анагаах ухааны толь бичигт сэтгэл заслын эмчилгээг тодорхойлохдоо: Химийн эм ба физик эмчилгээ хийхгүйгээр ихэнхдээ өвчтнүүдтэй үгийн ба үгийн бус байдлаар харилцахад тулгуурласан оюун ухаан зан чанар, төрх байдлыг өөрчлөх эмчилгээ гэж  тодорхойлжээ.

Гэр бүлийн Сэтгэл зүй

Гэр бүлийн сэтгэлзүй
Гэр бүлийн сэтгэлзүй гэдэг нь хувь хүний зан төрх, сэтгэл хөдлөл, бодол болон хосын, гэр бүлийн харилцааны үйл ажиллагааны өргөн хүрээг хамардаг мэргэжлийн сэтгэлзүйн салбар юм. Энэ мэргэжил нь системийн онолын зарчим дээр үндэслэгдсэн. Мөн гэр бүлийн сэтгэлзүй нь гэр бүл, гэр бүлийн хосууд, хамт олноос бүрдсэн багууд, байгууллагууд, зэрэг газрууд дахь харилцаанд чиглэсэн байдаг.

Хүмүүжлийн арга

Хүмүүжлийн арга маягууд

Эцэг эхтэйгээ харилцах нь хүүхдийн эрүүл хөгжилд тэргүүн зэргийн ач холбогдолтой
Хүмүүжлийн арга маягууд Эцэг эхчүүдийн чухал зорилт нь үнэт зүйлсүүд, үүргийн хүлээлт болон нийгмийн зан төрхийн дүрэм журмуудад баримжаалах явдал юм. Энэ үйл явцад тэд хүүхдийг дэмжих тэдний түвшин, тэдэнд тавих хяналтын түвшнээр тодорхойлогддог хүмүүжлийн арга маягуудыг ашиглаж болдог. Хүмүүжлийн захирах арга маягийн үед эцэг эхчүүд хүүхдүүддээ хяналтын өндөр түвшнийг үзүүлдэг ба энэ үед тэднийг ойлгох, хүндэтгэх, итгэл үзүүлэхийг үнэндээ эрмэлздэггүй ажээ. Захирангуй арга маягаар хүмүүжсэн хүүхдүүд ер нь түрэмгий, өөрийгөө бууруулж үнэлэх нь түгээмэл байдаг.

Сэтгэл судлалын үүсэл

Сэтгэл судлалын шинжлэх ухааны үүсэл
Сэтгэл судлалын судалгаа нь үндэс язгуураараа алс өнгөрсөн үетэй холбоотой ч, орчин үеийн шинжлэх ухааны бие даасан чиглэл болсон нь зөвхөн XIX зуунаас эхлэдэг. Сэтгэл судлал нь өөрийн хөгжлийнхөө явцад хүний хөгжил, зан төрхийг тайлбарласан олон тооны онол, урсгалуудыг буй болгожээ.

хүмүүжил

Үр хүүхэддээ амьдрал бэлэглэхээс гадна хэрхэн амьдрахыг зааж сургах нь эцэг эхийн үүрэг байдаг билээ. Ингээд бидний хувьд гол асуудал нь хүмүүжлийн зөв арга барил байдаг. Энэ талаар ярихаас өмнө энгийн нэг гэр бүлийн хүүхэдтэйгээ хэрхэн харилцаж байгаа жишээг авч үзье. 
 

Хүүхдийн хүмүүжлийн 4 үе



  • Эхний үе буюу 5 хүртэлх нас
5 хүртэлх насанд хүүхдийн амьдралын идэвх, сониуч зан, сонирхол тогтдог. Энэ насанд нь хүүхдийг хориглохын оронд анхаарлыг нь өөр зүйлд хандуул. Хүүхдийг цохих, нүдэх ганц шалтгаан нь - тэд өөрөөр хариу өгч чадахгүйд байгаа юм. Хэрэв хүүхэд ямар нэгэн аюутай зүйл хийвэл - Та айсан царай болон айсан дууны өнгө гаргаарай. Хүүхэд тийм хэлийг маш сайн ойлгох болно. Хэрэв хүүхдийн 5 хүртэлх насанд нь дараад байвал хүүхдийн амьдралын идэвх, оюуны чадамж, дархлаа ч суларч дарагддаг бөгөөд бодолгүйгээр аливааг хийдэг, бүдүүлэг хүчинд л дарагддаг нэгэн болгож орхидог байна.

Ажлын байрны стресс



Мэргэжил бүхэн сайхан... Гэвч өнөө үед биднийг стресстүүлэгч, сэтгэл зүйн эрүүл мэндэд сөрөгөөр нөлөөлөхүйц нэгээхэн хүчин зүйл нь бидний эрхэлж буй ажил мэргэжил болжээ. Та бүтээмж багатай ажиллаж, харилцаанаас татгалзаж, ганцаар байхыг илүүд үзэх, ажил дээрх уур бухимдлаа гэр бүлийнхэндээ гаргах, ажилдаа сэтгэл ханамжгүй болох, эсвэл ажлаас өөр бодох зүйлгүй болж, хамт олонтойгоо таарамжгүй харилцаж, нойргүйтэж, өөрт итгэх итгэлээ алдаад байгаа юм биш биз?

сэтгэл судлал

Сэтгэл судлал, өөрөөр Психологи (эрт. грек. ψυχή — сэтгэл санаа; λόγος — мэдлэг ухаан) гэдэг нь хүн ба амьтны оюун ухаан, зан үйлийг судалдаг шинжлэх ухааны нэгэн салбар юм. Сэтгэл судлаачид шинжлэх ухааны аргыг хэрэглэхдээ шүүмжлэлт хандлага, тогтсон онолдээр тулгуурлах боловч бусад нийгмийн шинжлэх ухааны салбар, тухайлбал социологитой харьцуулахад илүү бага хэмжээнд ашигладаг байна. Сэтгэл судлалын чиглэлээр мэргэшсэн онолч, эрдэмтнийг сэтгэл судлаач гэдэг. Сэтгэл судлаач нь сэтгэл хөдлөл,анхаарал, зан үйл, хүртэхүй, сэтгэцийн эмгэг, сэтгэл засал, харилцаа зэргийг судалдаг шинжлэх ухаан юм.